Speech of the Chief Scientist for Research and Innovation of the Republic of Cyprus, Dr. Nikolas Mastroyiannopoulos at the Innovation Awards | 16 December 2020

Έντιμε κύριε Υφυπουργέ Έρευνας, Καινοτομίας & Ψηφιακής Πολιτικής,

Εκλεκτοί Προσκεκλημένοι,

Κυρίες και Κύριοι,

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που σας καλωσορίζω στη δέκατη τέταρτη τελετή απονομής των Κυπριακών Βραβείων Καινοτομίας ΟΕΒ, που επιβραβεύουν την καινοτόμο επιχειρηματικότητα καθώς και των Κυπριακών Βραβείων Έρευνας ΙδΕΚ, του μοναδικού θεσμού στην Κύπρο ο οποίος επιβραβεύει την ερευνητική αριστεία.

Πέρα από τη σημαντικότητα τους σε εθνικό επίπεδο, τα Βραβεία Καινοτομίας έχουν τύχει αναγνώρισης και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ως «βέλτιστη πρακτική για την προώθηση της καινοτομίας και δημιουργικότητας στην Ευρώπη».

Επιτρέψτε μου λοιπόν να συγχαρώ, τον εμπνευστή που βρίσκεται πίσω από αυτά. Την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων, η οποία σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, και το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, το οποίο έχω την τιμή να εκπροσωπώ, πέτυχε να προβάλει και να προάγει τον κομβικό ρόλο της καινοτομίας και της έρευνας, στηρίζοντας με έμπρακτο τρόπο το έργο που επιτελείται.

Οι προβολείς δικαιωματικά ανήκουν στους βραβευθέντες που μετουσιώνουν αυτό τον κομβικό ρόλο σε αποτέλεσμα. Σας συγχαίρω για την αδάμαστη περιέργεια σας, το καινοτόμο πνεύμα και την άοκνη επιμονή σας που αποτέλεσμα έχουν τα σπουδαία επιτεύγματά σας τα οποία με τιμή αναγνωρίζουμε σήμερα.

Κυρίες και Κύριοι,

Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει συνεχώς με ταχύτατους ρυθμούς, με τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται λόγω και της πανδημίας, να καλούν όλους μας για εξεύρεση λύσεων προς άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων. Η έρευνα, η τεχνολογία και η καινοτομία έχουν την απάντηση.  Λειτουργώντας οριζόντια, αποτελούν λύσει που θα αντιμετωπίσουν σύγχρονα προβλήματα, θα αναβαθμίσουν υπηρεσίες και προϊόντα αυξάνοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα με άμεσο θετικό αντίκτυπο στην οικονομία και στην κοινωνία.

Αφουγκραζόμενη τις απαιτήσεις και προκλήσεις της εποχής, η Πολιτεία θέτει υψηλούς στόχους προς ενίσχυσή της έρευνας και καινοτομίας, αναγνωρίζοντας τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν. Μέσα από δραστικές μεταρρυθμίσεις που υλοποιήθηκαν, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής αλλά και της σύστασης του θεσμού του Επικεφαλής Επιστήμονα, που έχω την τιμή να υπηρετώ, η Πολιτεία έχει υιοθετήσει μία ξεκάθαρη στρατηγική κατεύθυνση: Να διαμορφώσει ένα νέο οικονομικό μοντέλο. Ένα μοντέλο που θα μετουσιώνει την Έρευνα και Καινοτομία σε θεμέλιο λίθο ανάπτυξης, θα συμβάλει στη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της κυπριακής οικονομίας, θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και νέες επενδυτικές ευκαιρίες και ταυτόχρονα θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας στο διεθνές σκηνικό.

Η σταδιακή αύξηση που παρατηρείται στον αριθμό των κυπριακών καινοτόμων επιχειρήσεων και των επιτευγμάτων στον τομέα της έρευνας, είναι εντυπωσιακή. Μας γεμίζει με ικανοποίηση, αλλά και αυτοπεποίθηση για την επόμενη μέρα. Ενδεικτικά, η χώρα μας καταγράφει απόκλιση μόλις 3% μακριά από την κατηγορία των Strong Innovators στο European Innovation Scoreboard, Ενώ, κατατάσσεται 28^η στον Παγκόσμιο Δείκτη Καινοτομίας, σε σύνολο 129 χωρών και βρίσκεται στην 44^η θέση από 141 οικονομίες βάση του  Παγκόσμιου Δείκτη Ανταγωνιστικότητας (Global Competitiveness Index).

Σαφώς υπάρχουν ακόμη αρκετά που πρέπει να γίνουν. Όπως η ενδυνάμωση της διασύνδεσης της έρευνας με τη βιομηχανία, η δημιουργία κουλτούρας καινοτομίας, η στήριξη των νέων ερευνητών, η διεθνοποίηση του οικοσυστήματος, ωστόσο, τα δείγματα γραφής που προανέφερα είναι ενδεικτικά της δυναμικής που αναπτύσσεται στη χώρα μας.

Κυρίες και Κύριοι,

Μέσα από την αναβαθμισμένη σημασία που αποδίδουν οι κυπριακές επιχειρήσεις και ο ευρύτερος δημόσιος τομέας στην προώθηση και ενσωμάτωση της καινοτομίας στις βασικές λειτουργίες τους, αναβαθμίστηκε και ο ρόλος του θεσμού που δημιούργησε και ανέπτυξε η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ). Σε αυτά τα δεκατέσσερα χρόνια ύπαρξης του, το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων αλλά και υπηρεσιών του ευρύτερου δημόσιου τομέα για να συμμετάσχουν στον Διαγωνισμό είναι εμφανές και συνεχώς αυξανόμενο.

Το 2020 ήταν μια ιδιαίτερη και δύσκολη χρονιά με σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία και στην κοινωνία ευρύτερα. Παρόλα αυτά,  σε μια περίοδο που αρκετές επιχειρήσεις υπολειτουργούν ή βασίζονται στα κρατικά σχέδια στήριξης για την επιβίωση τους, η αναζήτηση για κάτι καινούργιο και διαφορετικό φαίνεται να κερδίζει έδαφος. Ενώ όλοι οι οικονομικοί δείκτες παρουσιάζουν πτώση, η ανάγκη αναζήτησης της καινοτομίας εμφανίζεται σαφώς βελτιωμένη.

Το γεγονός αυτό αντανακλάται και στον αριθμό συμμετοχών του Διαγωνισμού Βραβείων Καινοτομίας ΟΕΒ 2020. Η φετινή χρονιά ήταν με διαφορά η πλέον πετυχημένη σε αριθμό αιτήσεων από την έναρξη του θεσμού προσελκύοντας 57 υποψηφιότητες.

Άξια αναφοράς είναι επίσης η φετινή προσθήκη ενός επιπλέον βραβείου. Πέρα από τον Πρωτογενή Τομέα, τον Μεταποιητικό, τον Τομέα των Υπηρεσιών και τον Ευρύτερο Δημόσιο Τομέα, για πρώτη φορά φέτος θα απονεμηθεί και ένα πέμπτο βραβείο, αυτό της Κοινωνικής Καινοτομίας. Η ιδέα για την προσθήκη του Βραβείου αυτού γεννήθηκε από την διαπίστωση ότι αρκετές αιτήσεις κατά τα προηγούμενα χρόνια παρουσίαζαν αξιόλογες καινοτομίες που ενώ δεν συνιστούσαν κερδοφόρες υπηρεσίες ή προϊόντα, εντούτοις παρείχαν τεράστια προσφορά και αξία στο κοινωνικό σύνολο.

Μέσα από μια διαδικασία που κινήθηκε κυρίως ψηφιακά, η επιτροπή αξιολόγησης με ικανοποίηση είδε υποψήφιους προηγούμενων ετών να επιστρέφουν παρουσιάζοντας βελτιωμένες προτάσεις ή ακόμα και εντελώς καινούργιες ιδέες που οδήγησαν στη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων και υπηρεσιών τους, στην διείσδυση τους σε νέες αγορές, στην αύξηση του μεριδίου αγοράς και στην μείωση του λειτουργικού κόστους. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα βραβεύονται απόψε και επιβραβεύονται για την επιμονή τους να βελτιστοποιήσουν αυτό που πίστεψαν.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να εκφράσω και δημόσια, τις ευχαριστίες μου και προς τα μέλη της Επιτροπής για τη στενή και αγαστή συνεργασία που είχαμε. Την Επιτροπή αποτελούσαν, πέραν από τον υποφαινόμενο, οι Δρ. Στέλιος Χειμώνας, κ. Δημήτρης Βάκης, κ. Θεόδωρος Λουκαϊδης, κα. Λίλιαν Πέτρου, κ. Άρης Αναστασιάδης και κ. Κώστας Χριστοφίδης.

Επιτρέψτε μου και πάλι να συγχαρώ από καρδιάς όλους όσους συμμετείχαν σε αυτό τον Διαγωνισμό και να τους ευχηθώ κάθε επαγγελματική ανέλιξη και επιτυχία. Τέλος, θα ήθελα να εκφράσω για ακόμα μία φορά, τα ειλικρινή μου συγχαρητήρια προς τους αποψινούς νικητές που κατάφεραν να ξεχωρίσουν και να διακριθούν μέσα από μια άκρως ανταγωνιστική διαδικασία.

Ο συντονισμός του διαγωνισμού Κυπριακών Βραβείων Καινοτομίας δεν θα ήταν κατορθωτός χωρίς τη στήριξη του προσωπικού της ΟΕΒ και ιδιαίτερα από τους,             κ. Αντώνη Φραγκούδη, Γραμματέα της Επιτροπής και Διευθυντή Επιχειρηματικής Ανάπτυξης & Οικονομίας, την κα. Άντρια Λαού, Επικεφαλής του Γραφείου Λεμεσού – Πάφου και τον κ. Μάρκο Καλλή, Λειτουργό Επιχειρηματικής Ανάπτυξης & Οικονομίας.

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

Στη σημερινή εκδήλωση απονέμονται επίσης και τα Κυπριακά Βραβεία Έρευνας από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας, σκιαγραφώντας επί της ουσίας την άμεση διασύνδεση της Έρευνας και Καινοτομίας.

Από το 2007 μέχρι σήμερα, τα Κυπριακά Βραβεία Έρευνας αποτελούν την κορυφαία τιμητική διάκριση για την ερευνητική κοινότητα του τόπου μας, ενώ εντάσσονται στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών του Ιδρύματος για καλλιέργεια κουλτούρας έρευνας και καινοτομίας. Επιδίωξη του ΙδΕΚ είναι η επιβράβευση των επιστημόνων της χώρας μας, αλλά και η ενίσχυση του δημιουργικού έργου που παράγουν και της συνεχούς προσπάθειας τους. Μίας προσπάθειας που έχει αποτέλεσμα την παραγωγή υψηλής ποιότητας ερευνητικής δραστηριότητας, η οποία μας κάνει ιδιαίτερα περήφανους, και ξεπερνά τα γεωγραφικά όρια της Κύπρου, αναδεικνύοντας την χώρα μας και στο εξωτερικό.

Ειδικότερα, τα Βραβεία Έρευνας θα απονεμηθούν φέτος σε τέσσερις ερευνητές με διεθνώς αναγνωρισμένο έργο. Ο διακεκριμένος ερευνητής που βραβεύεται σήμερα είναι ένας καταξιωμένος επιστήμονας στον τομέα των «Επιστημών Ζωής», ο οποίος μέσα από τα επιτεύγματα και την ερευνητική του αριστεία, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στην Κύπρο και στον διεθνή χώρο, προβάλλοντας και τιμώντας ταυτόχρονα την Κύπρο.

Βραβεύονται επίσης και τρεις νεότεροι ερευνητές για το ερευνητικό έργο που παράγουν στις θεματικές ενότητες των «Επιστημών Ζωής», των «Φυσικών Επιστημών και Μηχανικής» και των «Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών».

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα θερμά να ευχαριστήσω  τα μέλη της Ειδικής Επιτροπής Αξιολόγησης για το «Κυπριακό Βραβείο Έρευνας – Διακεκριμένος Ερευνητής» την οποία αποτελούσαν διεθνούς φήμης επιστήμονες:

• Δρ. Εμμανουήλ Δερμιτζάκης, Διευθυντής του Κέντρου του Γονιδιώματος Health 2030 και Καθηγητής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης.
• Δρ. Κωνσταντίνος Κουμενής, Καθηγητής Ραδιοβιολογίας και Ραδιοογκολογίας, Διευθυντής Ερευνών και Συμπρόεδρος στο Τμήμα Ραδιοογκολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια.
• Δρ. Νίνα Παπαβασιλείου, Καθηγήτρια και Προϊσταμένη του Τμήματος Ανοσοποικιλότητας στο Γερμανικό Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο και στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης.
• Στην Επιτροπή συμμετείχε επίσης το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΙδΕΚ, κ. Πάμπος Πάντζιαρος, καθώς και ο υποφαινόμενος.

Οι υποψηφιότητες για το βραβείο «Νέος Ερευνητής», αξιολογήθηκαν από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες του εξωτερικού σε μια διαδικασία αξιολόγησης δύο φάσεων, με βάση το σχετικό αντικείμενο της κάθε υποψηφιότητας. Όλες ανεξαρτήτως οι υποψηφιότητες υποβλήθηκαν από τρίτο άτομο ή φορέα.

Δράττομαι λοιπόν της ευκαιρίας να ευχαριστήσω τον κάθε αξιολογητή ξεχωριστά για την καθοριστική συμβολή του και την αμέριστη στήριξη που παρείχε σε αυτό το απαιτητικό, αλλά ιδιαίτερα ενδιαφέρον ταξίδι.

Θα ήθελα επίσης να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες προς τον Γενικό Διευθυντή του ΙδΕΚ κ. Θεόδωρο Λουκαΐδη και τα αρμόδια στελέχη του ΙδΕΚ, κα Κατερίνα Καρακασίδου και κ. Μαρίνο Φωτιάδη, που συνέβαλαν τα μέγιστα για την επιτυχή υλοποίηση των Διαγωνισμών και την άρτια διοργάνωση των Βραβείων.

Κυρίες και Κύριοι,

Η επίτευξη συνεργιών μεταξύ του επιχειρηματικού κόσμου και του οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας της χώρας αποτελεί «κλειδί» για την εμπορική αξιοποίηση του έργου που παράγεται και τη διαμόρφωση μίας ανταγωνιστικής οικονομίας.

Προς αυτή την κατεύθυνση, σας διαβεβαιώνω πως τόσο εγώ προσωπικά, όσο και όλοι οι αρμόδιοι φορείς θα συνεχίσουμε με προσήλωση να εργαζόμαστε για την οικοδόμηση ενός ισχυρού εγχώριου οικοσυστήματος και την εδραίωση των συνθηκών εκείνων που θα επιτρέψουν στον τόπο να προχωρήσει ακόμη πιο μπροστά.

Καταλήγοντας, θα ήθελα ξανά να συγχαρώ τους συντελεστές της σημερινής εκδήλωσης και όλους τους βραβευθέντες για το εξαίρετο έργο που παράγουν. Αποτελείτε πρότυπα, ιδιαίτερα για την νέα γενιά του τόπου μας. Συνεχίστε λοιπόν το σπουδαίο σας έργο με τον ίδιο ζήλο και ενθουσιασμό. Η Κύπρος σας χρειάζεται.

Να ευχηθώ σ’ όλους ακόμα περισσότερες επιτυχίες. Εμείς θα είμαστε στο πλευρό σας. Γιατί μαζί πάμε τη χώρα πιο ψηλά, πιο μακριά.

Σας ευχαριστώ πολύ.