Speech of the Chief Scientist for Research and Innovation of the Republic of Cyprus, Dr. Nikolas Mastroyiannopoulos at the “E-Governance: Transforming for the New Digital Era” Conference | 25 February 2021

Έντιμε κύριε Υφυπουργέ Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής της Κυπριακής Δημοκρατίας,

Έντιμε κύριε Υφυπουργέ Ψηφιακής Διακυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας,

Εκλεκτοί καλεσμένοι,

Κυρίες και κύριοι,

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας και που σας καλωσορίζω και εγώ με τη σειρά μου στο συνέδριο “E-Governance: Transforming for the New Digital Era”.

Ένα συνέδριο που σκοπό έχει να σκιαγραφήσει τον δρόμο προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την διαμόρφωση  ενός σύγχρονου κράτους, με υπηρεσίες, οργανισμούς και φορείς οι οποίοι να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και ανάγκες των πολιτών του.

Επιτρέψτε μου λοιπόν να συγχαρώ αρχικά, τους εμπνευστές αυτής της εκδήλωσης, την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων και τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου, για την εξαιρετική διοργάνωση καθώς και τις αδιάκοπες προσπάθειές τους που ενισχύουν εποικοδομητικά και ουσιαστικά την υλοποίηση των κοινών μας στόχων και της ψηφιακής στρατηγικής της Κυβέρνησης.

Σύντομα, συμπληρώνεται ένας χρόνος από το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19 και με την επόμενη ημέρα να διαγράφεται μπροστά μας, οφείλουμε όλοι να αντιληφθούμε ότι για την πραγματική μετάβαση της Κύπρου σε μια νέα εποχή, κινητήρια δύναμη και μοχλό ανάπτυξης θα αποτελέσει η στροφή προς τον ψηφιακό κόσμο και η ενίσχυση του οικοσυστήματος καινοτομίας της χώρας μας.

Βαδίζουμε πλέον προς μία εποχή όπου τα πάντα  γύρω μας αλλάζουν με ταχύτατους ρυθμούς ενώ οι ιδιόμορφες συνθήκες που διαμορφώνονται απαιτούν άμεση προσαρμογή και γρήγορη εξεύρεση λύσεων μπροστά στις αυξανόμενες προκλήσεις.

Αναμφίβολα, η επόμενη μέρα δεν προμηνύεται εύκολη. Κρατάμε όμως στα χέρια μας τα κλειδιά εκείνα που θα μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις δυσκολίες και να εξέλθουμε το συντομότερο από αυτή την κρίση. Αναφέρομαι στην επιστημονική Έρευνα, την Καινοτομία και την Τεχνολογική Ανάπτυξη που αποτελούν τους καθοριστικούς παράγοντες για τη δημιουργία της Οικονομίας της Γνώσης. Που μπορούν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και της απασχόλησης, σε ζωτικές για την καθημερινότητά μας εξελίξεις.

Διέποντας οριζόντια όλους ανεξαιρέτως τους τομείς της οικονομίας, μαζί αποτελούν κινητήρια δύναμη βιώσιμης ανάπτυξης και κλειδιά του μέλλοντος, όχι μόνο της  Κύπρου και της Ευρώπης, αλλά ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα για επένδυση στην έρευνα, την καινοτομία και την τεχνολογία, η Κυπριακή Πολιτεία έθεσε υψηλούς στόχους και υλοποιώντας προς αυτή την κατεύθυνση μία σειρά δραστικών μεταρρυθμίσεων διαφοροποίησε ριζικά το περιβάλλον, διανοίγοντας νέες μεγάλες προοπτικές για τη χώρα μας.

Συγκεκριμένα, τον Μάρτιο του 2020 ιδρύθηκε το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, το οποίο αν και μετρώντας μόλις μερικές μέρες λειτουργίας, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή, καλούμενο να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της πανδημίας. Της σύστασης του Υφυπουργείου, προηγήθηκε το 2018 η υιοθέτηση ενός νέου Εθνικού Συστήματος Διακυβέρνησης Έρευνας και Καινοτομίας που οδήγησε στην εγκαθίδρυση νέων θεσμών και σωμάτων όπως το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας και ο θεσμός του Επικεφαλής Επιστήμονα.

Σημειώνω επίσης ότι, η Επιτροπή Συντονιστών Έρευνας και Καινοτομίας των Υπουργείων της Κυβέρνησης, την οποία και έχω την τιμή να συντονίζω, εργάζεται για υλοποίηση των σχετικών πολιτικών καθώς και για την οριζόντια διασύνδεση των εμπλεκόμενων φορέων, επιτυγχάνοντας και αξιοποιώντας στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις απαραίτητες συνέργειες

Ταυτόχρονα, ενισχύθηκε σημαντικά και ο ρόλος του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας που αποτελεί τον εκτελεστικό βραχίονα του Εθνικού Συστήματος Διακυβέρνησης και έχει ως βασική αποστολή του την διαμόρφωση των συνθηκών εκείνων που θα επιτρέψουν στην έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία να ανθίσουν στην Κύπρο.

Υιοθετήθηκε επίσης και ένα νέο εθνικό πλαίσιο στρατηγικής για Έρευνα και Καινοτομία, με όραμα να καταστεί η Κύπρος μια δυναμική και ανταγωνιστική οικονομία βασισμένη στην έρευνα, την επιστημονική αριστεία, την καινοτομία, την τεχνολογική ανάπτυξη και την επιχειρηματικότητα.

Η κατεύθυνση λοιπόν είναι ξεκάθαρη: Να διαμορφωθεί ένα νέο οικονομικό μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης για την Κύπρο που θα συμβάλει στη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της κυπριακής οικονομίας, θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και νέες επενδυτικές ευκαιρίες και ταυτόχρονα θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας στο διεθνές σκηνικό, βασιζόμενο στο τρίπτυχο έρευνα, καινοτομία και τεχνολογική ανάπτυξη.

Κυρίες και Κύριοι,

Παρόλο που η Κύπρος είναι μία μικρή πληθυσμιακά χώρα, διαθέτει μία υψηλού επιπέδου ερευνητική και καινοτόμο επιχειρηματική κοινότητα, η οποία συμβάλλει σημαντικά στη μετατροπή της γνώσης. Είμαστε επίσης ιδιαίτερα περήφανοι για τα υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα που λειτουργούν σήμερα στην Κύπρο με στόχο την παραγωγή καινοτόμων ερευνητικών αποτελεσμάτων. Η δυναμική που αναπτύσσεται αντικατοπτρίζεται, εξάλλου, και μέσα από τα τελευταία αποτελέσματα διεθνών δεικτών, τα οποία καταγράφουν την μεγάλη πρόοδο που σημειώνεται.

Ενδεικτικά να αναφέρω ότι η Κύπρος βρίσκεται μόλις 3% μακριά από την κατηγορία των Strong Innovators στο European Innovation Scoreboard.

Εντυπωσιακά είναι επίσης τα αποτελέσματα από τη συμμετοχή της Κύπρου στο μεγαλύτερο χρηματοδοτικό πρόγραμμα δραστηριοτήτων Έρευνας και Καινοτομίας (Ε&Κ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ 2020», το οποίο ολοκληρώθηκε επίσημα τον Δεκέμβριο του 2020, με την άντληση χρηματοδότησης από κυπριακούς φορείς να ξεπερνά τα €276 εκατομμύρια.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των πιο πάνω αποτελεί αναντίλεκτα ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους, η αναβάθμιση των τεχνικών και τηλεπικοινωνιακών υποδομών του κράτους, καθώς και η αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και το blockchain.  Εξίσου σημαντική παράμετρος είναι η ουσιαστική ενίσχυση του εγχώριου οικοσυστήματος, μέσα από δράσεις και πολιτικές που θα ενθαρρύνουν την νεοφυή επιχειρηματικότητά και την εμπορική αξιοποίηση του ερευνητικού έργου που παράγεται στην Κύπρο. Που θα οδηγήσουν στη  διαμόρφωση μίας πιο ανταγωνιστικής οικονομίας μέσα από τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος σύγχρονου και αποδοτικού. Που θα χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια, θα τροφοδοτεί πρωτοποριακές ιδέες, θα δίνει έμφαση σε προσεγγίσεις “out of the box” και μέσα από τη διεθνοποίησή του θα συνδράμει στην διεύρυνση της παραγωγικής βάσης, αποφέροντας προστιθέμενή αξία και κοινωνικοοικονομικά οφέλη.

«Κλειδί» για την επίτευξη των πιο πάνω αποτελεί βεβαίως η καλλιέργεια ανάλογης κουλτούρας, τόσο από την πλευρά του εκκολαπτόμενου οικοσυστήματος όσο και από την πλευρά της Πολιτείας. Την ίδια ώρα, ο επιχειρηματικός και ο ακαδημαϊκός κόσμος της χώρας θα πρέπει μεταξύ του να επιδιώκει και να επιτυγχάνει τις κατάλληλες συνέργειες. Αυτό είναι και το μεγάλο μας στοίχημα.

Για τον ίδιο σκοπό, το ΙδΕΚ προχωρά στη δημιουργία του Κεντρικού Γραφείου Μεταφοράς Γνώσης, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα τη λειτουργία του και θα έχει ως σκοπό του την εμπορική αξιοποίηση των αποτελεσμάτων έρευνας που παράγει η χώρα μας.

Συνεχίζουμε επίσης να ενισχύουμε τους δεσμούς μας με χώρες που έχουν προηγμένο οικοσύστημα, όπως για παράδειγμα την Ελλάδα και το Ισραήλ, ενθαρρύνοντας τη διενέργεια κοινών έργων και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας.

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

Η Κύπρος και οφείλει και μπορεί να γίνει ακόμη πιο ανταγωνιστική στο διεθνές σκηνικό, διαθέτει άλλωστε τις προδιαγραφές για να αναδειχθεί σε αξιόλογο παίχτη σε διεθνές επίπεδο αλλά και να καταστεί περιφερειακό κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας.

Παράλληλα, παραμένει αναγκαία η παροχή κινήτρων, φορολογικών και άλλων, που θα συμβάλουν στη δημιουργία των συνθηκών εκείνων που θα ευνοούν την μετεγκατάσταση διεθνών εταιρειών τεχνολογίας και πληροφορικής στη χώρα, σε μία περίοδο που η προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων είναι ζωτικής σημασίας. Εταιρειών που θα οδηγήσουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, την αύξηση φορολογικών εσόδων και την διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας, διαμορφώνοντας εν τέλει συνθήκες ευημερίας.

Ο καλύτερος τρόπος για να προβλέψεις το μέλλον είναι να το δημιουργήσεις. Οικοδομώντας λοιπόν πάνω σε αυτά που έχουμε ήδη πετύχει και με «όπλα» τις αξιοσημείωτες επιδόσεις που καταγράφει η Κύπρος στους διεθνείς δείκτες και τη δυναμική που αναπτύσσεται, συνεχίζουμε να εργαζόμαστε με το ίδιο πάθος για τη δημιουργία ενός κράτους πιο σύγχρονου, ανταγωνιστικού, με επίκεντρο πάντοτε τη νέα γενιά και την σημαντικό ρόλο που έχει να διαδραματίσει στην περαιτέρω εξέλιξη και ανάπτυξη της χώρας.

Καταλήγοντας, θα ήθελα ξανά να συγχαρώ τους συντελεστές της σημερινής εκδήλωσης καθώς και όλους τους συμμετέχοντες. Είμαι βέβαιος πως οι συζητήσεις που ακολουθούν θα αποδειχθούν ιδιαίτερα καρποφόρες, στην κοινή προσπάθεια που κάνουμε όλοι για ένα λαμπρότερο αύριο.

Σας ευχαριστώ